Bin yıldan uzun bir süre Japon İmparatorluğunun merkezi olmuş Kyoto, Japon tarihinin, mimari, kültür ve geleneklerinin en iyi korunarak günümüze ulaştığı şehirlerinden birisi.

“The City of Ten Thousand Shrines’ yani ‘Onbin Tapınak Şehri’ olarak da anılan Kyoto’da gerçekten saraylar, Budist ve Shinto tapınakları kusursuz bir şekilde korunup restore edilmiş ve günümüze kadar ulaşmış.

‘Mükemmel uyumu’ yansıtan kaneviçe gibi işlenmiş bahçeler, vakur ve zarif Budist tapınakları, kat kat yükselen ahşap pagodalar, sakura ağaçları ile bezenmiş nehir boyu yürüyüş yolları, kağıt fenerler ile süslenmiş daracık sokaklar, ufacık tabure ve masaları ile geleneksel çay evleri, tatamiler üzerinde oturup yer masalarında yemek yediğiniz Kaiseki restoranları ile Kyoto’da hem zamanda, hem doğada hem de geleneklerde bir yolculuk yapıyorsunuz.

TAPINAKLAR

Kiyomizudera Tapınağı

Kiyomizudera Tapınağı, Kyoto’nun ve Japonya’nın en önemli kutsal mabetlerinden birisi ve şüphesiz Kyoto’nun en kalabalık ve en çok ziyaret edilen tapınağı. Gün boyu akın akın ziyaretçiler ile dolup taştığı için, sabah erken saatte gidip kalabalık olmadan keyifle gezmekte fayda var.

Kyoto’nun doğusundaki ormanlık tepelerin yamacında, şehre tepeden bakan Otowa çağlayanının üzerine kurulmuş Kiyomizu, gelesensel pagoda mimarisinde ahşap binalara, yüzlerece kiraz ağacı ve akağaca ev sahipliği yapan dev bir tapınak kompleksi. ev sahipliği yapıyor. Özellikle sakura ve koyo zamanı tapınağın bahçelerinde dolaşırken kiraz ağaçlarının çiçekleri veya akağaçların yaprakları arasından pagodaları seyretmek çok keyifli.

‘Saf su’ anlamına gelen Kiyomizu ismini, üzerinde kurulduğu doğal çağlayanın tertemiz suyundan almış. Hala kutsal sayılan bu suyun dilekleri gerçekleştirdiğine inanılıyor.

Yapımına 780 yılında başlanan tapınak, 1600’lerde Tokugawa Hanedanlığı sırasında en görkemli halini almış ve 1300 metrekarelik bir alana yayılan bahçeleri ile Kyoto’nun en büyük Budist tapınağı haline gelmiş.

Kiyomizudera’ya tırmanırken ilk olarak gözünüze canlı turuncu kırmızı parlak rengi ile üç katlı bir pagoda çarpıyor. Özellikle sakura zamanı beyaz ve uçuk pembe çiçeklere bürünen kiraz ağaçlarının arasından bu parlak ve canlı renkli pagodanın görüntüsü harika. Tapınağın girişinde Japon vecizeleri olan sutralar için dilek değirmenleri, büyük torii kapıları ve Buda’nın annesine adanmış Zuigudo Tapınağı yer alıyor.

1994’de Unesco dünya mirasları arasına eklenen tapınak, yerden 13 metre yükseklikte yamacın üzerine çivi çakmadan inşaa edilmiş ahşap ana tapınağı ve terası ile ünlü. Teras binlerce kiraz ve akağaç ile bezenmiş tepeler ve yamaçların yanı sıra, harika Kyoto manzaraları sunuyor. Terasın önünde bulunduğu ana tapınak binasına girip,11 başlı 1000 kollu merhamet tanrıçası Kannon’un heykeline bir göz atabilirsiniz.

Ana tapınak binasının hemen arkasında aşk ve arabuluculuk tanrısına adanmış Jishu Shrine yer alıyor. Birbirinden 18 metre uzaklıktaki iki taş arasında gözleriniz kapalı yürüyebilirseniz, aşkın sizi bulacağına inanılıyor. Size bu yürüyüşte yardım eden birisi olursa, hayatınızın aşkını bulmak için bir arabulucuya ihtiyacınız olduğu anlamına geliyor.

Otowa Şelalesi ise Kiyomizudera’nın ana tapınağının aşağısında yer alıyor. Dökülen su taş kanallar ile üç kola ayrılmış. Uzun yaşam, başarı ve aşkta şans getirdiğine inanılan her bir koldan akan suyu kupalara koyup içebiliyorsunuz.

Kiyomizudera’daki diğer binalar ise Okunoin, Shaka Buda, Amida Buda ve çocukların ve yolcuların koruyucusu olan Jizo tapınakları. Bahçelerin güney köşesinde uzakta ağaçların arasında yeralan üç katlı Koyasu Pagoda ziyaretçilerine kolay ve güvenli doğum sağlaması ile ünlü.

Yasaka Shrine

Yasaka Shrine (diğer adı Gion Shrine) 1350 yıl önce kurulmuş ve hala önemini koruyan dev bir Shinto tapınağı. Girişinde yine turuncu kırmızı parlak renkli dev bir kapı sizi karşılıyor. Ana binanın içinde dua alanı ve sunak alanı, önünde de geceleri yüzlerce kağıt fener ile aydınlatılan bir dans terası yer alıyor. Yazları Japonya’nın en büyük festivali olan bin yılllık bir geleneğin mahsulü olan Gion Matsuri’ye ev sahipliği yapıyor. Temmuz ayı boyunca Yasaka binlerce kağıt fenerler ile ışıl ışıl aydınlatılıyor. Tapınak ve civarındaki yollar trafiğe kapatılıyor ve geleneksel kıyafetlere bürünmüş yerlilerin taşıdığı ahşap antika kayıkları ile denizcilerin geçit törenlerine ev sahipliği yapıyor.

Nanzenji Temple

Higashiyama dağlarının eteklerindeki Nanzen-ji Tapınağı, Japonya’nın en önemli Zen tapınağı. Kurulduğu 13.yüzyıldan beri Rinzai Budist mezhebinin de merkezi. Geniş bahçesinde ana tapınak ve küçük tapınak binalarına evsahipliği yapan Nanzenji, önce imparator Kameyama’nın emeklilik villası olarak inşaa edilmiş. Çok kısa bir süre sonra Zen tapınağına dönüştürülmüş.  Binanın bahçeleri halka açık ancak tapınaklara giriş ücretli.

Nanzenji’nin girişinde sizi dev Sanmon kapısı karşılıyor. Balkonuna çıkıp şehir manzaralarını izleyebilirsiniz. Kapıdan sonra Hatto Dharma eğitim binası yer alıyor. Geleneksel Zen mimarisindeki ahşap binanın görüntüsü çok güzel. Ardından eski başrahip binası olan ana tapınak Hojo geliyor. Tapınağın İkinci katına çıkıp bahçelerin ve Kyoto’nun manzaralarını seyretmeyi unutmayın.

Hojo taş ve kum aranjmanlarından yapılmış Zen bahçesi ile ünlü. Taşlar nehirden geçen anne kaplan ve yavrularını sembolize ediyormuş. Hojo’nun geleneksel Japon kağıt sürgülü kapıları olan fusumaları, altın yapraklar ile işlenmiş kaplan figürü desenleri ile görülmeye değer.

Hojo binasından sonra karşınıza dev tuğla su kemerleri çıkıyor. 1900’lerin başında Meiji hanedanlığı döneminde inşaa edilmiş kemerler, Biwa gölünden Kyoto’ya su taşımak için yapılmış. Kemerlerin ardında ise ufak bir tapınak olan Nanzenin yer alıyor. Bahçesi minik göleti ve etrafındaki akağaçlar ile sanki zamanda asılı kalmış gibi bir güzelliğe sahip. Özellikle sonbaharda kızıl, sarı, turuncu, yeşil yapraklara büründüğünde bu bahçe kartpostal gibi bir görünüm sunuyormuş.

Tapınak kompleksinin içinde yer alan diğer binalar fusuma resimleri ile ünlü Konchi-in tapınağı ve sonbaharda yaprak dökümü zamanı aydınlatılan taş ve gölet bahçeleri ile ünlü Tenjuan tapınağı.  (Hergün 8:45 – 17:00 arası açık)

Ginkakuji Tapınağı

Ginkakuji yani Gümüş Tapınağı Higashiyama dağının eteklerinde yer alan bir Zen tapınağı, 1482’de shogun Ashikaga Yoshimasa’nın emeklilik villası olarak inşaa edilmiş. Shogun, dedesinin emeklilik villası olan Kinkakuji yani Altın Tapınağın ufak bir kopyası olarak tasarlattığı binayı gümüş yaprakları ile kaplamayı planlıyormuş. Ancak1490’de ani ölümü üzerine bu plan gerçekleşememiş ve bina Zen tapınağına dönüştürülmüş. Bu sebeple ismi gerçeği değil sadece niyeti temsil ediyor.

Tipik ahşap Zen mimarisi örneği olan binanın bahçelerindeki yosun bahçesi, köprüler, adacıklar ve kanallar ile bezenmiş gölet bahçesi ve kum Zen bahçesi görülmeye değer. Kum bahçesinin ortasında yine kumdan dev bir koni yer alıyor. (Her gün 8:30 – 17:00 arası açık)

Kodai-ji Tapınağı (526 Kodaiji Shimo-Kawaramachi, Higashiyama-ku)

Kyoto’da akşamüzeri alacakaranlıkta aydınlatılmış bir tapınak görmek isterseniz Higashiyama bölgesinde yer alan Kodaiji Tapınağına gidin.

1606’da Japon kahramanı Toyotomi Hideyoshi onuruna eşi tarafından inşaa ettirilen tapınak çok şık ve zengin dekorasyona ve harika Zen ve Tsukiyama bahçelerine ev sahipliği yapıyor.

Huzurlu ve sakin bir tapınak olan Kodai-ji, ilkbahar(sakura) ve sonbaharda(koyo) akşamüstleri özel ışıklar ile aydınlatılan şov ile bir harikalar diyarına dönüşüyor. Tapınağın önündeki minik gölete yansıyan görüntü büyülü bir rüya alemini andırıyor.

Tapınağın arkasındaki tepelikte Hideyoshi ve eşi Nene’nin, altın ve gümüş tozu ile işlenmiş özel elişi lakeler ile bezenmiş mosolesi yer alıyor. En tepede bir tanesi meşhur çay master’ı Sen no Rikyu tarafından tasarlanmış iki adet gelneksel çay evi yer alıyor. Dönüşte ufak bir bambu koruluğundan geçerek Nene Patikasından aşağı Higashiyama’ya inebilirsiniz. Yolda isterseniz lake el sanatları sergileye Kodaiji Sho müzesini  ve iki adet Zen bahçesine ev sahipliği yapan Entokuin Tapınağını gezebilirsiniz. (Hergün 9.00-17:00 arası açık)

Kinkaku-ji Tapınağı (1 Kinkakuji-cho, Kita-ku Kyoto 603-8361)

Kyoto şehrini çevreleyen tapınaklarının en görkemlisi kesinlikle Altın Tapınak. Mükemmel bir bahçenin içinde ufak bir göletin yanıbaşında tipik Japon Zen Budist tapınağı mimarisinde inşaa edilmiş iki katlı ahşap bina, altın yapraklar ile kaplanmış. Altın sarısı rengi güneşle birlikte iyice ortaya çıkan tapınağın hem kendisinin hem de durgun sudaki mükemmek yansımasının ışıltılı görüntüsü hafızanıza kazınıyor. Muromachi stili bahçe ister çiçekli bahar, ister yemyeşil yaz, ister yaprakdökümlü sonbahar, ister karlı kış günlerinde olsun, her mevsim sizi büyülecek masalsı bir kartpostal görünümü sunuyor. (Hergün 9:00 – 17:00 arası açık)

Ryoanji Tapınağı (13 Ryoanji Goryonoshitacho Kyoto 616-8001)

Ryoanji ya da ‘Huzur Uykusundaki Ejderha’ tapınağı nefis bir Zen tapınak mimarisi, bahçe peyzajı ve Zen bahçesi tasarımı örneği. Zen bahçesindeki kaya ve taşların sembolik yerleşimi, izleyenleri sakinliğe, huzura ve farkındalılığa taşıyan etkiye sahip.

Budist tapınakların bahçelerinin içinde yer alan Zen bahçeleri gerçekten gizemli birer bilmece gibi. İlk bakışta bol bol yeşilliğin olduğu bir ortamda kum, çakıl, kaya ile düzenlenmiş bu bahçelerin görünüşü size çok bakir ve fakir geliyor.

Ancak bu boşluk duygusunun çarpıcı bir sadeliği var ve her taş, kaya, çakıl, kum, kütük, çimen ve bitki kompozisyonunun mistik bir anlamı var. Mesela Ryoanji’de kayalar Japon adalarını, çakıllar okyanusu, taşlar bir ejdere doğru yüzmekte olan anne kaplanla yavrularını ve zihin anlamına gelen kanji karakterinin bir parçasını oluşturuyormuş. Tırmıklanmış beyaz kumlar ise güçlü akan su simgeleniyormuş. Gerçekten de yeteri kadar kendinizi vererek izlediğinizde, beyaz kumun içindeki suyun sesini duyabiliyorsunuz.

Kyoto’nun 17 UNESCO kültür miraslarından birisi olan Ryoanji, 11. yüzyılda Fujiwara ailesinin evi olarak inşaa edilmiş, ardından Hosokawa hanedanlığının 7 üyesinin mezarına ev sahipliği yapan bir tapınağa dönüştürülmüş. Binanın içindeki sürgü kağıt kapı desenleri de görülmeye değer. (Her gün 8:30 – 17:00 arası açık)

Daikaku-ji Tapınağı (4 Saga, Osawa-cho, Kyoto 616-8411)

Kyoto’nun kuzeybatısındaki Arashiyama bölgesinde yer alan Daikaku-ji Tapınağı en eski tapınaklardan birisi. Heian hanedanlığı döneminde Shingon Buddhist mezhebine bağlı rahip Kobo-Daishi Kukai tarafından kurulmuş. Önce imparatorluk sarayı olarak kullanılan bina 876 yılından itibaren tapınağa dönüştürülmüş. 16.yüzyılda yapılan eklemeler ile epey büyük bir tapınak kompleksi halini almış. Japon hükümeti tarafından Kültürel Miras olarak ilan edilen tapınak ve bahçeleri, gerçekten muhteşem bir mimari ve bahçe peyzajı örneği sergiliyor.

Ahşap köprüler ve koridorlar ile birbirine bağlı binalardan oluşan tapınağın giriş salonu altın yapraklar ile yapılmış harika duvar resimleri ve de muhteşem ikebana’lar ile süslü. Odaları birbirinden ayıran sürgü kağıt kapılar üzerinde de harika desenler ve resimler yer alıyor. Godai-do salonu çok huzurlu bir yapay gölet olan Osawa-no-ike göletine bakan geniş bir ahşap terasa sahip. Sonbaharda gerçekleşen ‘Harvest Moon Festivali’ seremonilerinde, gölete düşen ayın yansımasını izlemek için Osawa göleti etrafına yüzlerce kişi geliyormuş.

Tapınağın yanıbaşındaki göletin etrafındaki bahçe ise baharda sakuralar, yazın lotus çiçekler, sonbaharda yaprak dökümü ve kışları bembeyaz karlar ile kaplanıyor. Sakura zamanı Hanami pikniği yapan Kyoto’lular ile dolup taşan bu bahçe kesinlikle görülmeye değer. (Her gün 9:00-17:00 arası açık. 28 veya 71 nolu Kyoto otobüsleri ile Daikaku-ji’ye ulaşabiliyorsunuz)

Saihoji Tapınağı & Yosun Bahçeleri, Nishikyo-ku, Matuo Jingatanicho

Eğer önceden rezervasyonunuzu yaptırdıysanız diğer tapınakları es geçip Saihoji’ye ilerleyin.

Kyoto’nun güney batısında Matsuo Dağının eteklerinde yer alan Saiho-ji Tapınağı, geniş ve görkemli yosun bahçeleri ile ünlü.

1339’de tasarlanan bu bahçelerde dolaşırken onlarca farklı çeşit yosun olduğunu öğreniyorsunuz. Sanki bahçeler yeşilin farklı tonlarında yosun battaniyeleri ile örtülmüş, yumuşak kıvrımlar ile alçalıp yükselen bahçelerde kendinizi adeta uzayda başka bir gezegende gibi hissediyorsunuz.

Dikkat!!! UNESCO dünya kültür mirasları arasında yer alan tapınağı ziyaret etmek için haftalar öncesinden rezervasyon yaptırmak gerekiyor. Tapınağın Zen rahipleri bu huzurlu kutsal ortamı korumak için böyle bir uygulamayı devam ettiriyorlar.

Gitmeden önce acentanızdan veya Kyoto’da yer alan bir concierge şirketinden yardım alabilirsiniz. Ziyaretiniz onaylandıktan sonra gidiş tarihiniz ve saatiniz randevu ile belirleniyor ve ziyaretçilerin 18 yaşının üzerinde olması gerekiyor.

Tapınağı ziyaret ettiğinizde önce ayakkabılarınızı çıkartıp size verilen terlikleri giyiyorsunuz. Ardından sizi ufak bir çalışma bekliyor. Önlerinden alçak masalar bulunan taburelere buyur edilip, elinize bir parça kağıt tutuşturuluyor. Masalarda yer alan kömürü su dolu kaba batırıp koyu renkli bir mürekkep elde ediyorsunuz ve bambu fırçasından yapılma kalem ile size verilen Japonca karakterleri yazmaya başlıyorsunuz. Her bir vuruşu kaçırmadan aktarmaya çalışmak büyük bir dikkat ve konsantrasyon gerektiriyor. Zaten odadaki tek ses, fırça darbelerinin kağıt üzerindeki hışırtıları, çünkü herkes adeta nefesini tutmuş bir şekilde önündeki göreve odaklanmış durumda.

Dışarıdan gelen kuş cıvıltıları, yapraklara üfleyen rüzgarın sesi, arıların vızıltısı gittikçe belirginleşiyor. Yaklaşık yarım saat süren işlem sonrasında isminizi, tarihi ve dileğinizi kağıdın altına yazıp, mabedin sunağına koyup, Buda’yı eğilerek selamlıyorsunuz.

Kağıda ne yazdığımızı sorduğumuzda, yazdıklarımızın Japon vecizesi olan sutralar olduğunu öğrendik. Ve de kısacık bir süre de olsa ufacık bir kağıda odaklanma egzersizi yaptırmalarının sebebinin, ‘ziyaretçinin zihnini az sonra içine gireceği güzelliğe hazırlamak ve algılarını açmak’ olduğunu aktardılar. Gerçekten de adeta bir meditasyondan çıkmışsınız gibi bahçenin her kıvrımı, rengi, detayı, kokusu, formu çok daha net, canlı, parlak ve keskin gözüküyor gözünüze.

Kalın yosunlar … ince yosunlar … kamburlu yosunlar … tüylü yosunlar … kayalara tutunmuş yosunlar… ağaçalara tırmanmış yosunlar … portakal renkli koi balıklarının yüzdüğü gölete doğru akmış yosunlar… 120’den fazla yosun çeşidinin yer aldığı bahçelerde yeşilin her tonu ışıldıyor. Sanki dalga dalga yayılan sonsuz bir yosun çayırı içinde yuvarlanıyor ya da yosun denizinde yüzüyormuşsunuz gibi hissediyorsunuz.

(Tapınağa kabul edilmek için daha detaylı bilgi almak üzere: www.saihoji-kokedera-reservation.com/about/ sitesini ziyaret edebilirsiniz. Ekstra bir ücret concierge ücreti ödemeye razıysanız quintessentially@hotmail.co.jp email adresinden Toshiyuki Shitanaka’ya email atıp, gidiş tarihlerinizi, kişi sayısını ve ziyaret etmek istediğiniz zamanı yazabilirsiniz. Eğer olumlu cevap alırsanız, rezervasyon hizmeti için -tapınağın giriş ücreti harici- Paypal üzerinden 1700 Yen ödüyorsunuz. )

Sanjusangendo Tapınağı (657 Sanjusangendo Mawaricho, Kyoto 605-0941, Kyoto Prefecture)

Kyoto’nun doğusunda yer alan Sanjusangendo (diğer adı Rengeo-in) 1001 Kannon heykeli ile meşhur bir tapınak. 1164’de inşaa edilmiş tapınak 120 metre uzunluğu ile Japonya’nın en uzun ahşap binası.

Tapınak çift taraflı 34’er ahşap ayak üzerinde yerleştirilmiş ahşap çatı ile örtülmüş. Sanjusangendo sütunlar arasında yer alan 33 aralık anlamına geliyor. Merhamet tanrıçası Kannon’a adanmış tapınağın ortasında 1000 kollu 11 başlı dev bir ahşap Senju Kannon heykeli yer alıyor. Merhamet göstereceği insanların hayattaki çilelerini daha rahat görebilmesi için 11 başı, ve insanlara daha kolay ve hızlı yardım edebilmesi için 1000 kolu varmış.

Bu heykelin iki yanına ise, ana heykele bakacak şekilde,10’lu sıralar halinde dizilmiş 500’er adet insan boyunda kannon heykeli yerleştirilmiş. Bu heykellerin de 42 kolu var. 42 adet olmasının sembolik bir anlamı varmış. Kendilerine ait 2 kolu çıkartıp, kalan 40 kol ile varoluşun 25 boyutunu çarparsanız, aslında her biri ana heykel Senju gibi 1000 kollu Senju Kannonlar haline geliyor.

Tüm heykeller 12. ve 13. Yüzyıllar arasında çam ağaçlarından el işçiliği ile oyulmuş ve her biri altın yaprakları ile kaplanmış. Gerçekten deli işi. Bu çok kollu başlı 1001 heykeli bir arada görmek tüyler ürpertici bir etki bırakıyor insanın üzerinde.

Sanjusangendo 320 yıldan beri her sene çok zorlu bir okçuluk müsabakasına ev sahipliği yapıyormuş. Dünyanın her yerinden gelen okçular, 120 metre uzaklıktaki bir hedefe 24 saat boyunca hiç durup dinlenmeden ok atıyor, ve hedefe en çok ok saplayan kişi o yılın şampiyonu ilan ediliyormuş. 1886’da 8.133 ok ile hedefi vurmayı başaran samurayın rekorunu daha kimse kıramamış.

Tofukuji Tapınağı (15-778 Hommachi, Higashiyama-ku, Kyoto 605-0981, Kyoto Prefecture)

Kyoto’nun güney doğusunda yer alan Tofukuji tapınağı 1236’da nüfuslu Fujiwara ailesi tarafından inşaa edilmiş önemli bir Rinzai Zen Budist tapınağı.

1425 yılından kalma 22 metre yüksekliğindeki tarihi Sanmon Kapısı, en eski Zen kapısı örneği. Kapının ardındaki 14.yydan kalma tapınaklarda orjinal dua odaları, meditasyon salonları, çan kuleleri, banyo ve tuvaletler yer alıyor.

Baş rahibin evi olan Hojo binası etrafındaki kaya ve kumdan yapılmış Zen bahçeleri, diğer tapınaklardaki Hojo bahçelerinden farklı olarak tüm binayı çevreliyor ve çakıllar, kayalar, yosunlar, ağaçlar ve tırmıklanmış kumların aranjmanı ile tasarlanmış her bir bahçenin farklı bir koreografisi ve hikayesi var.

Tsutenkyo Köprüsünü geçince ulaşılan Kaisando binası tapınağın ilk baş rahibinin mosolesine ev sahipliği yapıyor. Kaisando taş patikasının iki tarafında birbiri ile zıt iki bahçe peyzajı yer alıyor: solda kum ve kayalardan yapılmış Zen bahçesi sağda ise bir göletin etrafında yemyeşil ağaç ve bitkiler…

Tofukuji tapınağı sonbaharda büründüğü kızıl, sarı, turuncu, yeşil renkli yapraklar ile muhteşem bir renk senfonisi sunuyor. Özellikle yüzlerce akağaç kaplı vadiye ve 100 metre uzunluğundaki yürüyüş patikasına bakan Tsutenkyo köprüsünden yaprak dökümü manzaraları enfes oluyor. 

Eğer Zen meditasyonu denemek istiyorsanız Pazar günleri saat 7:30’da herkese açık bir seans var. Rahipler Japonca konuşuyor ancak hareketlerden ne yapacağınızı anlayabiliyorsunuz.

Fushimi Inari Shrine (68 Fukakusa Yabunouchicho, Fushimi-ku, Kyoto 612-0882, Kyoto Prefecture)

Kyoto’nun güneyinde yer alan Fushimi Inari Shrine binlerce turuncu kırmızı renkli torii kapısı ile meşhur bir tapınak. Tapınak binalarından Inari dağına doğru uzanan patika, dizi dizi boy boy Senbon Torii kapıları ile muhteşem fotojenik bir görünüm sunuyor. ‘Memoirs of the Geisha’ filminden veya Japonya kartpostallarından mutlaka hatırladığınız bu görüntü bizzat ziyareti hak ediyor.

Fushimi Inari, Shinto dininin pirinç tanrısı olan Inari’ye adanmış Japonya’daki en önemli tapınak. 794 yılından kalma tapınağa dev bir torii kapısı olan Romon kapısından giriyorsunuz. Shintori inanışına göre tilkiler Inari tanrısının habercisi, bu yüzden tapınakta yüzlerce tilki heykeli var.

Tapınak binalarının arkasındaki tırmanış patikasının başında meşhur Senbon kapıları sizi karşılıyor. İki sıra halinde birbirine paralel uzanan binlerce kapı arasından yürümeye başlıyorsunuz. Patika boyunca yer alan torii kapıları şahısların ya da şirketlerin bağışları ile dikiliyormuş. Her birinini üzerinde isim ve dikiliş tarihi yazıyor. En küçük kapı için tapınağa yapılan bağış 400.000 Yenden başlıyor ve büyük kapıların bedeli 1.000.000 Yene kadar ulaşıyormuş.

Uzun bir yürüyüş ancak tepenin sonuna kadar tırmanmak isterseniz, yolda soluklanmak ve kızarmış tofunun tadına bakmak için Inari Sushi ve Kitsune Udon’u öneririz. 30-45 dakikalık yürüyüşün sonunda Yotsutsuji kesişiminde harika Kyoto şehir manzaraları var, devamı ise ormanlık bir patika.

Toji Temple (1 Kujyomachi, Minami-ku, Kyoto 601-8473, Kyoto Prefecture)

Doğu Tapınağı anlamına gelen Toji, 5 katlı ahşap pagodası ile meşhur. Kyoto’nun başkent olduğu 8.yüzyılda şehri korumak için batı ve doğu girişlerine iki tapınak inşaa edilmiş. UNESCO kültür mirası

Shingon Budist mezhebinin ikinci önemli tapınağı olan Toji, ana tapınak binası olan Kondo ve okul binası olan Kodo, Rahip binası Miedo, Homotsukan müzesi ve en önemlisi 5 katlı ahşap pagodaya ev sahipliği yapıyor. Rahip Kobo Daishi tarafından 826’da inşaa ettirilen 57 metre yükekliğinde pagoda Japonya’nın en yüksek pagodası, ve şehrin birçok yerinden görülebiliyor.

Toji tapınağının bahçesinde her ayın 21’inde gerçekleşen Pazar çok renkli ve canlı bir görünüm sunuyor. Kurulan tezgahlarda satılan antikalar, kimonolar, seramikler, el işi heykeller, oyuncaklar çok uygun fiyatlara. Yine Toji tapınağı bahçesinde her ayın ilk Pazar günü daha ufak bir bit pazarı gerçekleşiyor.

Tenryu-ji Tapınağı, Arashiyama

Sagano Bamboo ormanının hemen girişinde Tenryu-ji tapınağının kuzey kapısı yer alıyor. Yine bir UNESCO mirası olan Tenryu-ji, Kyoto’nun en büyük beş tapınağından birisi.

Aslında bu bir tesadüf değil, çünkü geleneksel olarak Japonya’da Budist ve Shinto tapınakları bambu korulukları yakınına inşaa edilimiş. Centilmen bir kuvveti sembolize eden bambuların, şeytani güçleri korkutup kaçırma özelliği olduğuna inanılıyormuş. 14.yüzyılda imparator Muromachi’ye saygı ifadesi olarak bir shogun (Japonya’da 1192-1868 yılları arasında babadan oğla geçen askeri kuruma mensup komutanlara verilen isim) tarafından inşaa ettirilen tapınağın harika Zen bahçeleri var. Bugün tapınak Rinzai Budist mezhebinin merkezi olarak işlevini koruyor. (Hergün 8:30.-17:30 arası açık)

Diğer Arashiyama Tapınakları

• Jojakko – ji Tapınağı: Dağların eteklerine 1596 yılında inşaa edilmiş ufak tapınak, görkemli bir kapıya, sessiz ve ruhani bir atmosfere, üst bahçelerinden de Kyoto manzaralarına sahip. (Hergün 9:00 – 17:00 arası açık)
• Nisonin Tapınağı: Jojakkoji gibi dağ eteğinde yer alan Nisonin, daha büyük ve görkemli binalara ev sahipliği yapıyor. 9. Yüzyılın ortalarından tapınağın üst bahçelerinden Kyoto manzaralarını görmek mümkün. (Her gün 9:00 – 16:30 arası açık)
• Gio-ji Tapınağı: Daha ormanlık ve rutubetli bir alanda yer alan Gioji, akağaçlar ile bezenmiş ufak bir yosun bahçesi örneği. Eğer Saiho-Jİ Tapınağını görme şansınız olmaz ise, minyatür yosun bahçesi örneği olarak Gio-ji’yi ziyaret edebilirsiniz (Hergün 9:00 – 17:00 arası açık)
• Otagi Nenbutsu-ji Tapınağı: Otagi Nenbutsuji tapınağı Budizme sadakatleri ile tanınan ‘rakan’ rahiplerine ithafen, her biri farklı bir yüz ifadesi sergileyen 1200 adet taş heykeli ile ünlü. (Hergün 8:00 – 17:00 arası açık)

MAHALLELER

Gion Mahallesi

Şimdi sıra biraz sokaklarda kaybolmaya geldi. Kyoto’nun geyşaları ile meşhur Gion mahallesi, Yasaka Tapınağı ile Kamo nehri arasında yer alan tarihi bölgesine ilerliyoruz.

Kyoto’nun en geleneksel bölgesi Gion, hala genç kızların geyşa eğitimi aldığı, profesyönel geyşaların lokal ‘ochaya’ çay evlerinde sanatsal dans ve müzik performansları sergilediği ve de sokaklarda geleneksel kıyafetleri ile geyşalara rastalayabileceğiniz yegane bölge. Gion bölgesinin ara sokakları iki katlı ahşap tarihi evler, restoranlar ve çay evleri ile zamanda asılı kalmış bir bölge.

İki katlı otantik machiya ahşap evleri, şirin restoran ve dükkanları, geleneksel ochaya çay evleri ve de sokaklarında kimonolar ile dolaşan geiko (Kyoto’lular kıdemli geyşalara geiko diyor) ve yanlarında maiko (eğitim gören geyşalar)lara rastladığınızda gerçekten bir zaman tüneline girmiş gibi hissediyorsunuz kendinizi.

Gion’un en hareketli bölgesi Shijo Bulvarı ile Kenninji Tapınağı arasındaki Hanami-koji caddesi. Bu caddedeki eski tacir evleri olan machiya evleri bugün ‘kaiseki ryori’, yani Japon usulü ‘haute cuisine’ sunan restoranlara dönüştürülmüş.

Restoranların aralarında da geleneksel ochaya çay evleri yer alıyor. Çay evi dendiğine bakmayın, Kyoto’nun en pahalı ancak en unutulmaz akşam yemeği deneyimini sunuyor ochayalar, çünkü burada gerçek geiko ve maikolar servis yapıyor, yemek sırasında geleneksel geyşa müzik ve dans performansları sergiliyor ve çay seremonisi sunuyor.

Evlerin ve restoranların cepheleri daracık ancak içlerine girince upuzun ilerliyor. Neden böyle olduğunu sorduğumuzda, zamanında emlak vergilerinin yola cephelerinin uzunluğuna göre belirlendiğini ve düşük vergi vermek isteyen tacirlerin 5-6 metre genişiğinde, 20metre uzunluğunda evler inşaa ettiğini öğreniyoruz.

Shirakawa kanalı boyunca uzanan trafiğe kapalı Kiyamachi-dori sokağı, suya eğilmiş söğüt ağaçları ve sakura ağaçları ile bezenmiş kanal boyunca, şık restoran ve ochayaları, keyifli kafe, dükkanları, ara sıra karşınıza çıkan geyşaları ile keyifli bir cadde.

Gion bölgesinde iken geyşa ve samuray kıyafetlerine bürünmüş gelin damatlara rastlıyorsunuz. Bizde plajlarda, tarihi semtlerde bina önlerinde gelinlik ile fotoğraf çektirmek makbul ya, orada da Gion meşhur bir fotğraf seti görevi görüyormuş.

Geleneksel geyşa performansını daha uygun fiyatlara izlemek isterseniz hergün Gion Corner tiyatrosunda akşam 19.00 ve 20.00 de maikolar tarafından çay seremonisi, ikebana, bunraku ve kyogen dans gösterileri yapılıyor. (570-2 Gionmachi Minamigawa, Higashiyama-ku, Yasaka Hall)

Pontocho Mahallesi

Yemek sonrası adres Kyoto’nun geceleri en canlı sokağı olan Pontocho. Kamogawa Nehrine paralel olarak Shijo-dori ve Sanjo-dori caddeleri arasında uzanan bu arnavutkaldırımlı daracık uzun sokak, japon folklorik dans ve müzik gösterisi olan kabuki tiyatrosunun doğduğu bölge.

Sağlı sollu restoranların önünde asılı rengarenk kağıt fenerler ile geceleri ışıl ışıl, canlı ve renkli bir görüntü sunuyor.

Burada her türlü restoran seçeneği var: yakitori barları, izakaya pubları, kaiseki restoranları, modern Japon bistroları ve uluslararası restoranlar, hangisini ararsanız var. Akşamüzeri işçıkışı 17.00’den sonra canlanan sokak geceyarısına kadar hareketli. Sokağın doğu cephesindeki restoranların Kamogawa nehri üzerinde terasları var, alttan akan suyun yazın bunaltıcı sıcaklarını hafiflettiği bu teraslara kawayuka deniyor, ve bu terasta yemek istiyorsanız mutlaka önceden rezervasyon yapmanız gerekiyor.

Higashiyama Mahallesi 

Kiyomizudera ile Yasaka arasındaki yamaçta yer alan daracık sokakların bulunduğu Higashiyama mahallesi Kyoto’nun en iyi korunmuş önemli bir tarihi bölgesi. Ahşap evleri, geleneksel dükkanları ile sizi zamanda geriye götürüyor.  Daracık sokaklar Kiyomizu-yaki seramikleri, hediyelik eşyalar, çay evleri, tatlılar, turşular, kıyafetler satan dükkanlar ve tezgahlar ile dolu.

Philosopher’s Path

Nanzen-ji Tapınağından çıkıp biraz yukarıya yürüyünce kendinizi Philosopher’s Path’de yani filozof patikasında bulacaksınız. Daracık bir nehir kanalı boyunca ilerleyen bu taş patikanın iki tarafında sıra sıra dizilmiş yüzlerce kiraz ağaçları, sakura zamanında pembe beyaz çiçekler ile bezendiğinde, ortaya masalsı ve büyüleyici bir görünüm çıkıyor.

Nanzenji ile Ginkakuji arasında iki kilometre boyunca uzanan bu patikada, Japonya’nın en ünlü filozofu Nishida Kitaro, hergün Kyoto Üniversitesine giderken yürüyüş ve meditasyon yaparmış. Bu sebeple ismi filozof patikası.

Patika Kyoto şehrinin yerleşim ve tapınaklar bölgesinde olduğu için çok sakin, huzurlu bir atmosfere sahip. Yol boyunca ahşap iki katlı geleneksel binalar, çay evleri, kafe ve restoranlar ve ufak tapınaklar yer alıyor. (Özellikle sonbaharda rengarenk yapraklar ile bezenen Honen-in tapınağının görkemli kapısı görülmeye değermiş)

Arashiyama

Arashi dağının eteklerindeki Arashiyama, nefes kesici güzellikteki manzaralara evsahipliği yapan bir bölge. Kyoto’lular her mevsim doğa ile buluşmak için bu bölgeyi ziyaret ediyor. Bamboo ormanında yürüyüş, baharda ‘Moon Crossing’ köprüsünden sakura ağaçlarını izlemek, kışları ‘Lanterns ve Flowers’ yolunda kağıt fenerleri seyretmek, tapınaklar, mezarlar, bahçeler ve parklarda gezinmek, Iwatayama Monkey Park’ta Japon makak maymunlarını izlemek ve de 7 farklı kaplıcada şifa bulmak Arashiyama’nın sunduğu aktivitelerden birkaçı.

Arashiyama Nisan’da Sakura çiçekleri ile bezeniyor, Kasım’da ağaçlar kızıl, turuncu, kahverengi yapraklara bürünüyor, yazın balıkçılar Hozu nehrinde geleneksel karabatak avına çıkıyor, Aralık ayında ise Hanatoro şenliklerinde kağıt fenerler sokakları ve bamboo koruluklarını ışıl ışıl renklendiriyor.

PARKLAR & ORMANLAR

Maruyama Park Yasaka Tapınağından yukarıya çıkan patika ise Maruyama Park’ının yemyeşil bahçelerine doğru ilerliyor. Yasaka Nisan başında sakura zamanı da çok ziyaret ediliyor, çünkü Maruyama Park’ına dikilmiş bin adet kiraz ağacı sakura zamanı açan beyaz ve uçuk pembe çiçekler ile büyüleyici bir görünüme bürünüyor. Top top uçuk çiçekler ile bezenen ağaçlar, dantelden büyülü gibi bir gökyüzünü andırıyor.

Japonların sakura zamanı Hanami isimli bir piknik geleneği var. Ailecek veya eş dost piknik örtülerini ve kumanyalarını kapıp ağaçların altına seriliyor ve saatlerce piknik yapıyor. Örtülerin yanıbaşında çıkarılmış ayakkabılar, mangalları yakan gençler, yemekleri hazırlayan kadınlar, çaylarını yudumlayan aile büyükleri, kitap okuyanlar, elele tutuşmuş aşıklar, rüzgarla uçuşup kar gibi yağan çiçek yapraklarının peşinden koşan çocuklar… gerçekten saatlerce keyifle izleyebilirsiniz.

Parkın tam ortasında yer alan dev shidarezakura (ağlayan kiraz ağacı) ise kutsal bir ağaç. Geceleri aydınlatılınca avatar filmindeki anne ağacı andırıyor.

Sagano Bamboo Ormanı, Arashiyama

Binlerce bambu ağacına evsahipliği yapan ormanda yürüyüş yapmak gerçekten eşsiz bir deneyim. Uzunluğu 30-40 metreleri bulan bu sırık gibi upuzun ince gövdeli ağaçların, bir yandan bu kadar yükseğe uzanabilecek kadar kuvvetli iken, nasıl bu kadar hafif bir gövdeye sahip olduğuna şaşırıp kalıyorsunuz.

O kadar sağlam bir yapıya sahipler ki hala Japonya’da gökdelen inşaatlarında inşaat iskeletleri metal yerine bambudan yapılıyor. Güneş ışıklarının bambular arasından süzülerek çeşit çeşit ışık-gölge oyunları sergilemesini ve de yaprakları fıstık yeşiline dönüştürmesini seyretmek, bambuların rüzgarla salınmasını izlemek, yaprakların hışırtısını ve gövdesinin ürkütücü gıcırtılarını duymak, ağaçların salınarak ve kıvrılarak birbirine eğilip tokuşmasına şahit olmak gerçekten hayatınızda birkez yaşamanız gereken bir deneyim.

Japon hükümeti bambu ormanını “Japonya’nın 100 Ses Mirası’ arasına almış. Gerçekten de burası doğanın kendi müziğini sergilediği bir opera gibi. (Hergün 7/24 açık.)

Okochi-Sanso Villa, Bambu ormanı içindeki yürüyüş patikasının diğer ucunda ise sessiz sinema sanatçısı Denjiro Okochi’nin evi yer alıyor. Her mevsim farklı renklere ve manzarala bürünen ağaçlar ve çiçekler ile bezenmiş dev bahçe içinde ufak bir tapınak, çay evi ve Denjiro’nun hayatını anlatan bir müze yer alıyor. (Her gün 9.00-17:00 arası açık)

İMPARATORLUK SARAYLARI, KALE VE BAHÇELERİ

Ninjo Kalesi

Şimdi istikamet Ninjo Kalesi. Kale önce 1603’de Edo döneminin ilk ve en önemli shogunu (babadan oğula geçen geleneksel japon askeri kurumunun kumandanları) Tokugawa Ieyasu’nun evi olarak inşaa edilmiş. 23 yıl sonra torunu sarayı 5 katlı yüksek taş surlar ile çevirmiş. Ancak 1867’de shogun ailesi gücünü yitirince kale imparatorluk sarayı olarak kullanılmış, ardından da tarihi alan olarak şehre hibe edilmiş. Feodal dönemin mimarisini yansıtan 17 binası ve harika bahçeleri ile 1994’de Unesco mirası ilan edilmiş.

Kale ana savunma çemberi Honmaru, ikinci savunma çemberi Ninomaru ve arasındaki bahçelerden oluşuyor. Çin mimari stilini taşıyan ahşap Karamon kapısından girip Ninomaru Sarayına ulaşıyorsunuz. Birbirine ahşap koridorlar ile bağlı birçok binanın birleşimi olan saray, shogunun kabul odaları ve samurayların eğitim salonlarından oluşuyor. Koridorlarda yürürken sürekli gıcırdayan ahşaplar için önce ‘parkeler eskimiş’ dedik. Ancak sonra öğrendik ki, üzerinde birisi yürüdüğünde, yaklaşanların habercisi olmak üzere güvenlik önlemi olarak özellikle gıcırdayacak şekilde yerleştirilmiş parkeler.

Bazı odalarda göreceğiniz fusuma kağıt sürgü kapılarındaki desenler ve manzaralar gerçekten usta bir işçilik ürünü. Çok önemli saray ve tapınaklarda da örneklerini göreceğiniz bu sürgü kağıt kapıların inanılmaz özel bir fonksiyonu olduğunu öğrendik. Dışarıdan yaklaşan yabancıları ve tehditleri duyabilmek için, her türlü sesi içeri alan, ancak içeride konuşulanları kimse duymasın diye sesi dışarı geçirmeyen özel bir kağıt işçiliği tekniği ile hazırlanmış bu kapılar. (İnanmakta zorluk çekenler Tokyo Ulusal müzesinde bilim adamlarının kağıt kapılar üzerinde yaptığı testleri ve sonuçlarını görebilirler.)

Ninomaru Sarayının çıkışında geleneksel Japon bahçesinin mükemmel bir örneği yer alıyor. Büyük bir göletin etrafındaki özel olarak oyulmuş taşlar ve budanmış çamlar, gezinti yapanların zihninde ‘perfect harmony’ yani mükemmel uyumu yaratmak ve onları sakinleştirerek meditasyon yapmalarını kolaylaştırmak için özenle tasarlanmış.

Bahçeden sonra yine bir kapıdan geçerek girdiğiniz Honmaru sarayı sadece özel günlerde ziyarete açılıyor, ancak taş duvarları üzerine çıkıp bahçenin ve sarayın kuşbakışı manzarasını seyredebilirsiniz. Sarayların etrafı yemyeşil bitkiler ve ağaçlıklı yürüyüş yolları ile çevrili.

Sakura zamanı rengarenk çiçekler ile bezenen 400 adet kiraz ağacı muhteşem bir görünüm sergiliyor. Japonyaya özgü birçok farklı kiraz ağacı çeşidini bir arada görmek için ideal. Seiryuen bahçesi ise Şubat sonu Mart başı çiçek açan orkideleri ile ünlü. Ayrıca bu bahçede yeralan akağaç ve ginkgo ağaçları, Kasım ortasında yaprak dökümü zamanı harika bir renk senfonisi sergiliyormuş.

Kyoto İmparatorluk Sarayı

Kyoto İmparatorluk Sarayı, başkentin Tokyo’ya taşındığı 1868 yılına kadar hanedanlara ev sahipliği yapmış kraliyet sarayı. Dev kompleksin içinde İmparatorluk Sarayı, Sento Sarayı, Kaninnomiya malikaneleri, Itsukushima Tapınağı ve özel peyzajlı bahçeler yer alıyor.

İmparator ve imparatoriçeye ev sahipliği yapan ve de taç giyme törenlerinin yapıldığı İmparatorluk Sarayı ve emekli imparatorlara, zaman zaman da prens ve prenseslere ev sahipliği yapan Sento Sarayı ancak ‘Imperial Household Agency’ den önceden ayarlanan özel rehberli turlar ile gezilebiliyor.

Zaten sarayın en güzel alanı 1300 metre uzunluğundaki 700 metre genişiğindeki dev bahçesi. Çakıl taşlı patikalar, çimenlik bahçeler, ağaç ve bitki korulukları, ve Konoe göleti çevresindeli ağlayan kiraz çiçeği ağaçları ile bahçe özellikle sakura zamanı ziyarete değer.

Katsura Rikyu İmparatorluk Villası, Nishikyo-ku, Katsura misono

17.yüzyılda prens Katsura Rikyu için inşa edilmiş villa, Japon ev tasarımının nasıl doğayı mimarinin içine ustalıkla entegre ettiğini sergileyen harika bir örnek. Villanın içinde yürürken bir yandan izlediğiniz bahçenin görüntüleri, sanki bir masalda yürüyormuşsunuz gibi değişiyor. Geleneksel Japon mimari tekniklerinin ve estetik zevkinin neden dünyadaki birçok mimarı ve tasarımcıya ilham verdiğini merak ediyorsanız, ziyarete değer. Ancak ziyaret için Imperial Household Agency’den önceden özel tur için rezervasyon yaptırmak gerekiyor ve turlar Japonca. İngilizce bir broşür veriyorlar.

DİĞER KYOTO ROTALARI

Kyoto’da biraz daha vaktiniz var ise taze balık ve yiyecek pazarı olan Nishiki Market, Shin ve Jodo mezheplerinin merkezi Honganji Tapınakları, Kyoto Botanik Bahçeleri, Kyoto Manga Müzesi, 15 katlı futuristik ultra modern Kyoto Tren İstasyonu, Kyoto Akvaryumu, Kyoto Kulesi, Kyoto Ulusal Müzesi veya Katsura Rikyu İmparatorluk Villası’nı ziyaret edebilir. Kyoto’ya 35 dakika tren yolculuğu mesafesindeki kırsal Nara şehrine günü birlik bir yolculuk yapabilirsiniz.

Kyoto Ulusal Müzesi

1897’de hayata geçirilmiş müze Japonya’nın en eski ve seçkin müzelerinden birisi. Müzenin koleksiyonunda arkeolojik eserler, heykeller, yazılar, seramikler, kaligrafiler, kostum ve resimler gibi Japon kültürel mirasları yer alıyor. Ayrıca dönemsel sergilerde Japon’yanın spesifik bir hanedanlığı veya el sanatına odaklananan sergiler de sunuluyor. Mimar Taniguchi Yoshio tarafından tasarlanan yeni binası 2014’da hayata geçmiş.

NARA

Kyoto’da iken bir fazla gününüz var ise, daha kırsal bir deneyim yaşamak için mutlaka Nara’ya gidin. (Kyoto istasyonundan Tokkyū trenine binerek 35 dakikada Nara’ya ulaşabilirsiniz.) Nara’daki Todaiji Tapınağı dünyanın en büyük ahşap binalarından birisine ev sahipliği yapıyor. Tapinağin bu dev Daibutsuden binası içinde 747 yılından kalma çok büyük ve etkileyici bir bronz Buda heykeli yer alıyor. Wakakusa dağının eteklerinde yer alan Nara Parkı, 1,200 vahşi sika geyiğine ev sahipliği yapan yemyeşil muhteşem bir doğal park. Shinto inanışına göre tanrıların habercisi olarak kutsal sayılan sika geyikleri, artık bir nesli tükenmek olan doğal bir miras. Parkın girişinde Tōdaiji ve Kōfukuji Tapınakları yer alıyor. Tapınaklardan bisikletli çekçekler tutarak parka gidip geyikleri görebilirsiniz. Kasuga Tapınağı ise Nara ormanı içinde 768’de inşaa edilmiş antik bir Shinto tapınağı. Tapınağa çıkan patika yanında sıralanmış taş ve tapınağın içini çevreleyen bronz, 3,000’den fazla fenerleri ile meşhur. Ormanın içinde yer alan tapınağın bir botanik bahçesi de var, ve ormanlık bölümde de tanrıların habercisi olan sika geyiklerine rastlıyorsunuz. Şubat ve Ağustos aylarında tüm fenerler yakılıyor ve akşamüzeri ziyaret ederseniz Alice Harikalar Diyarına adım atmışsınız gibi masalsı bir görünüm sunuyor. Tapınağın içinde de sadece mumlar ile aydınlatılmış ufacık bir oda var, bulması zor ama ışıl ışıl atmosferi ile keşfetmeye değer.

NASIL GİDİLİR?

Kyoto Tokyo arası hızlı tren ile 2 – 2.5 saat sürüyor.

YOLCULUK TERAPİSİ JAPONYA YAZILARI

KYOTO İZLENİMLERİ: www.yolculukterapisi.com/kyoto

KYOTO’DA 3 GÜN: www.yolculukterapisi.com/kyoto3gunde

KYOTO ROTALARI: www.yolculukterapisi.com/kyoto-rotalari

KYOTO OTELLERİ: www.yolculukterapisi.com/kyoto-otelleri

KYOTO AKŞAM YEMEĞİ ADRESLERİ: www.yolculukterapisi.com/kyoto-aksamyemegi

KYOTO KAFELERİ, ÖĞLE YEMEĞİ VE BAR ADRESLERİ: www.yolculukterapisi.com/kyoto-ogleyemegi-kafe-bar

KYOTO’DA ALIŞVERİŞ VE SANAT GALERİLERİ: www.yolculukterapisi.com/kyoto-alisveris-sanat

KYOTO’DA İLKBAHAR – SAKURA ZAMANI: www.yolculukterapisi.com/kyoto-sakura

KYOTO’DA SONBAHAR – KOYO ZAMANI: www.yolculukterapisi.com/kyoto-koyo

TOKYO İZLENİMLERİ – 15 yıl sonra – 2015: www.yolculukterapisi.com/tokyo-izlenimleri-2015

TOKYO İZLENİMLERİ – 15 yıl önce – 2000: www.yolculukterapisi.com/tokyo-2000

TOKYO – 3 GÜNDE TOKYO KEŞİFLERİ: www.yolculukterapisi.com/tokyo3gunde

TOKYO ROTALARI: www.yolculukterapisi.com/tokyo-rotalari

TOKYO’DA FAVORİ OTELLERİMİZ: www.yolculukterapisi.com/tokyo-otelleri

TOKYO’DA GURME LEZZET DURAKLARI: www.yolculukterapisi.com/tokyo-gurmerestoranlar

TOKYO’DA RAHAT VE SAMİMİ AKŞAM YEMEĞİ ADRESLERİ: www.yolculukterapisi.com/tokyo-samimi-restoran

TOKYO’DA KAHVALTI ADRESLERİ: www.yolculukterapisi.com/tokyo-kahvalti

TOKYO’NUN MODERN KAFELERİ: www.yolculukterapisi.com/tokyo-kafe-ogleyemegi

TOKYO’NUN EN İYİ RAMEN ADRESLERİ: www.yolculukterapisi.com/tokyo-ramenadresleri

TOKYO GÜNCEL REHBERİ: www.yolculukterapisi.com/tokyo-rehber

TOKYO’DA İLKBAHAR – SAKURA ZAMANI: www.yolculukterapisi.com/tokyo-sakura

TOKYO’DA SONBAHAR – KOYO ZAMANI: www.yolculukterapisi.com/tokyo-koyo

ZEYNEP ATILGAN BONEVAL