6)DOĞAYI & BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİĞİ KORUYAN SÜRDÜRÜLEBİLİR  TATİLLER YAPMAK- SÜRDÜRÜLEBİLİR DÜNYA GEZGİNİ OLMAK İÇİN NELER YAPABİLİRİZ?  

 

İnsanın doğaya verdiği zararlar, gazlar, atıklar, ayak izleri sebebi ile dünyada nesli tükenmekte olan canlıların sayısının gittikçe azalıyor. 

Bizler doğaya ve ekolojiye sorumlu ve duyarlı turistler olarak, sürdürülebilir bir dünya için doğayı, hayvan ve bitki türlerini korumak için:

  • Vahşi hayvanların insan zevki için ehlileştirilmesine izin vermeyerek: file binmemeli, sirk, hayvanat bahçesi ve aqua parklara gitmemeliyiz.
  • Deniz kabukları, mercan, fildişi, vb. hayvanlardan elde edilen hediyelik eşyaları satın almamalıyız.
  • Vahşi doğayı ve yaşamı yerel rehberler ile keşfetmeyi tercih etmeliyiz ve canlılara saygılı olmalıyız
  • Yasak olan yerlerde kamp kurmamalı ve orman alanlarında ateş yakmamalıyız
  • Canlılara saygılı konaklamaları tercih etmeliyiz
Dünyamızda biyolojik çeşitliliğin azalmasını engellemek için seyahat iştirakleri, hem çeşitli önlemler alıyor hem de gelirlerinin bir kısmını toprağı, denizleri ve gökyüzünü korumak ve canlı yaşamının sürdürülebilirliğini sağlamak için kullanıyor:
 
·        Deniz altı yaşamının en zengin olduğu mercan alanı Raja Ampat’ın gelirleri, sürdürülebilir balıkçılık teknik ve kurallarının gelişmesi, köpek balığı ve mercanların öldürülmesinin zararlarının lokallere anlatılması için harcanıyor.
·        Afrika’da & Beyond ve Wilderness Safari gibi birçok safari kampı ve tur şirketi gelirlerini vahşi yaşamın korunmasını sağlamak için harcıyor.
·        Palau adası mercanları yok eden kimyasallar içerdiği için güneş koruyucu kremlerin kullanımını yasakladı, Hawai adaları da bu kararı takip ediyor.

 

Biyolojik Çeşitliliğin ve Doğanın Turizm Açısından Değeri Nedir?

8.7 milyon türün yaşadığı dünyamızda doğaya bir değer ve bedel biçmek çok zor.

Doğal yaşamın değerini ölçümlemek için, Latin Amerika’da Nikaragua’nın Mombacho bölgesine özgü Mantolu Uluyan Maymunlar ile ilgili bir araştırma gerçekleştirilmiş. Bu nesli tükenme tehlikesi altındaki maymunlar:

  • hem onları gözlemlemeye gelen turistler ile bir turizm ekonomisi ve istihdamı yaratıyor
  • hem de yaşam döngüleri ile ağaçların tohumları dağıtarak yetişmesine ve ekosistemin dengesine katkıda bulunuyor

Maymunların turizme ve ağaçlandırmaya katkısı vahşi yaşam derneği tarafından ölçümlenmiş ve biçilen yıllık toplam değer: 3 milyon Euro. Yani her bir Mantolu Uluyan Maymun her yıl Nikargua’nın gelirine 3,095 EUR katkıda bulunuyor. Nikaragua’da kişi başı GDP 1,390 EUR olduğu düşünülünce, maymunların yaşamının sürdürülebilirliği bu ülke için çok değerli

 

Turizm yatırımlarının doğaya duyarsız şekilde yapılması ve kitlesel turizmin yarattığı kirlilik gezegenimizde:

  • biyo- çeşitliliğin azalması,
  • yerel kültürlerin ve dokunun bozulması,
  • doğal kaynakların tükenmesi,
  • çevresel tahribat gibi

geri döndürülemez hasarlar bırakabiliyor.

İşte doğanın ve kültürel mirasların istismarına yol açan istilacı ve yayılımcı turizmden, sürdürülebilir turizme doğru bir dönüşüm yaşamamız gerekliliği bu yüzden önemli. 

 

Örnek: Dalış ve Şnorkel Deneyimini Ekolojik Koruma Alanında Yap, Doğaya ve Yerel Topluma Katkın Olsun!

Tanzanya’nın Zanzibar adasının kıyısına yakın Chumbe Adası, Deniz Koruma alanında tamamen eko turizm tarafından finanse edilen bir Mercan Parkı, Konaklama ve Eğitim alanı:

  • Renk renk zengin mercan kayalıkları ve deniz altı yaşamını keşfederken, eko-bungalovlarda konaklayıp, sadece yerel üreticilerden alınan mahsullerle hazırlanan yerel lezzetleri tadıp, koruma ve eğitim çabalarını destekleyebiliyorsunuz.
  • Dünyanın en zengin çeşitliliğine sahip mercan kayalıklarında hiçbir çevre bilinci ve koruma olmadığını fark eden Sibylle Riedmiller, dalış tutkunları tarafından finanse edilecek bir deniz altı koruma parkı ve okullardaki çocukları, balıkçıları eğitecek bir eğitim kurumu yaratabileceğine inanmış. Nefis bir ekolojik, sosyal ve finansal sürdürülebilir turizm projesi.
  • Odaların ve otelin tüketimi için yağmur suyu bungalovların altındaki kuyulara toplanıyor
  • Kanalizasyonsuz kompost tuvaletler lağım atığı üretmiyor ve sifonsuz
  • Güneş panelleri su ısıtma, şarj etme gibi enerji ihtiyaçlarını karşılıyor
  • Doğal hayatı ve biyolojik çeşitliliği bozmamak için yöreye ait olmayan hiçbir malzeme adaya giremiyor
  • Sadece doğaya zarar vermeden ve toprakta çözünebilir deterjan ve sabunlar çamaşırda, bulaşıkta ve yıkanmada kullanılıyor.
  • Sıfır atık prensibi ile tüm çöpler geri dönüşüme alınıyor
  • Sebze ve meyve atıkları kompost için kullanılıyor
  • İçme suyu filtreler ile sağlanıyor
  • gece hayvanlarının beslenme ve üreme döngülerini etkilememek için geceleri adanın sadece belli bölgeleri mum ışığı ile loş aydınlatılıyor
  • Araştırma ekibi ziyaretçileri, ada çevresindeki deniz altında devam eden bilimsel çalışmalar hakkında bilgilendiriyor ve bilinçlendiriyor
  • Adada çalışanların tamamı yerel halktan oluşuyor
  • Adada konaklama ve ziyaretçi sayısı 14 kişi ile sınırlı
  • Tüm ürünler yerel üreticiden alınıyor
  • Eğitim kurumu Tanzanya’daki okullarda öğrenci ve öğretmenleri ve avlanan balıkçıları eğitiyor. 8100 öğrenci, 1300 öğretmen, 1300 balıkçı
  • 2020’de Green Destinations, 2019’da ITB Berlin’de, 2018’de World Travel & Tourism Council’de Top 100 Sustainable Destinations arasında seçilmiş

 

Örnek: ALAÇATI SULAK ALAN 

Alaçatı’nın hemen çıkışında kite plajına doğru giderken yer alan Azmak bölgesi, yani Alaçatı Sulak Alanı, mevsimine göre flamingo, leylek, pelikan, beyaz balıkçıl, gri balıkçıl, ördek, kaz, karabatak gibi birçok kuşu yakından seyredebileceğiniz bir doğa harikası. Sahip olduğu biyo çeşitlilikle bir doğal zenginlik ve açık hava müzesi niteliğinde. En yüksek noktası 662 metrelik Kıran dağı olan alanın batısında yer alan Alaçatı Halici, buranın en büyük sulak alanı olarak pek çok canlı türüne ev sahipliği yapıyor. Küçük ölçekli bir habitat olması yanıltmasın; küçük kumsalları, tuzcul bataklıkları, sığ gölcükleri, sazlıkları, denizsel alanları ve bitki örtüsüyle kuşlar için kışlama, koridor, beslenme, üreme ve sığınak yeri işlevi görüyor. Türkiye’deki toplam 487 kuş türünün 120’sine, yani yüzde 25’ine burada rastlanıyor. Alaçatı Sulak Alanı, yeşil bacak, flamingo, akça, deredüdükçün, fin güzeli, yalıçapkını, angıt, sürmeli kum kuşları ve batakçıl kuşları gibi çok sayıda kuş türüne yaşam alanı sağlıyor.

Maki türlerinin yoğunlukta olduğu alanda, endemik bitkilere de rastlanıyor. Ege Üniversitesi Fakültesi Botanik Ana Bilim Başkanlığı’na göre, Alaçatı Sulak Alanı’na özel bitki türleri arasında küresel ölçekte tehdit altında olan beyaz kaya gülü ile Türkiye çapında tehdit altında olan orkide türlerinden Neotinea lactea yer alıyor.

‘Alaçatı Kuşları’ kitabının yazarı Serap Yurdaer Erboy, 2002 yılında yerleştiği Alaçatı’da sabah yürüyüşleri sırasında, merkeze yakın mesafedeki azmağın sulak alanını keşfetti. Sörf okulları ve plajların eski güzergahında her sabah, onlarca kuşla karşılaşıyordu. 2018’in kış aylarında, arşiv oluşturmak için kuş fotoğrafları çekmeye başladı. Sabahın erken saatlerinde bölgeyi düzenli olarak ziyaret ederek, sulak alan kuşlarını ve habitatlarını izledi. Bir süre sonra, izlenimlerinin özel bir arşiv çalışmasından öteye taşınması gerektiğini düşünerek Alaçatı Sulak Alanı Farkındalık Projesi’ni başlattı. 250 hektar (2.500.000 m2) büyüklüğündeki Alaçatı Sulak Alanı, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu tarafından Doğal Sit Alanı olarak belirlenen sınır içinde kalıyordu. Ancak yeni imar planlarında konut ve turizm tesis alanı olarak yapılaşmaya başladı. Serap Yurdaer’in başlattığı çalışmalar sonucu şu anda Alaçatı Sulak Alan WWF’in de desteği ile koruma altında. 

 

 

Yazının devamı için: SÜRDÜRÜLEBİLİR DÜNYA GEZGİNİ OLMAK İÇİN NELER YAPABİLİRİZ?:   7) ATIKLARI SIFIRLAYAN VE DUYARLILIK GÖSTEREN TATİLLER YAPMAK

 

Zeynep Atılgan Boneval

İKLİM KRİZİ – SÜRDÜRÜLEBİLİR BİR DÜNYA – SÜRDÜRÜLEBİLİR SEYAHAT – YAZI SERİSİ

*Yazıdaki bilgilerin kaynakları İKLİM KRİZİ – SÜRDÜRÜLEBİLİR BİR DÜNYA – SÜRDÜRÜLEBİLİR SEYAHAT  giriş yazısının en altında yer alıyor.